Współczynniki cz.1

Współczynnik C / Z

Niby prosta rzecz i każdy wie o co chodzi po zobaczeniu jednego wzoru lub przeczytaniu jednego zdania, mniej ogarnięci potrzebują dwóch zdań i przykładu. Może jednak kogoś zastanawia czy kryje się za tym coś więcej. Jakaś magia, sekret lub drugie dno. Sprawdźmy to!

Pierwszymi inwestorami, którzy wyliczali ten wskaźnik byli Benjamin Graham i David Dodd i było to około 1930 roku.

            Wartość współczynnika C/Z określa ile lat zajmie spółce podwojenie swojej wartości. Jeśli spółka jest warto 1mln PLN i jej wartość C/Z wynosi 6 to oznacza, że zyski netto za okres 6 lat będą wynosić 1mln PLN. Wykorzystane tu jest założenie, że zyski będą stałe przez cały okres 6 lat. Jeśli zyski będą wzrastać a wartość spółki będzie stała to współczynnik będzie malał i oczywiście jeśli zyski będą spadać to współczynnik będzie rosnąć.

Podstawy czyli jak go prawidłowo policzyć:

C/Z = Cena akcji (aktualna) * ilość akcji / Zysk netto

Cena akcji z danego dnia mnożymy przez ilość wszystkich akcji danej spółki otrzymujemy w ten sposób kapitalizację rynkową spółki. Kupując wszystkie akcji bylibyśmy wyłącznymi właścicielami danego przedsiębiorstwa czyli jest to wycena z danego dnia spółki. Oczywiście bardzo często nie wszystkie akcje spółki są w obrocie giełdowym, więc nie tak łatwo kupić całą spółkę.

Kolejnym składnikiem wzoru jest zysk netto. Krótko mówiąc to miernik opłacalności prowadzonej działalności gospodarczej. Zysk netto to różnica między sprzedażą a kosztami całkowitymi. Tabela poniżej pokazuje ścieżkę do jego wyliczenia. 

	Przychody ze sprzedaży netto
-	Koszty wytworzenia sprzedanych wyrobów
=	Zysk/strata na sprzedaży (brutto)
-	Koszty ogólne zarządu
-	Koszty sprzedaży
=	Zysk/strata na sprzedaży (netto)
+	Pozostałe przychody operacyjne
-	Pozostałe koszty operacyjne
=	Zysk/strata na działalności operacyjnej (EBIT)
+	Przychody finansowe
-	Koszty finansowe
=	Zysk/strata na działalności gospodarczej
+	Zyski nadzwyczajne
-	Straty nadzwyczajne
=	Zysk/strata brutto
-	Podatek dochodowy
=	Zysk/strata netto

 

Całe szczęście zysk netto znajdziemy bezpośrednio w każdym sprawozdaniu finansowym.

Jak widzimy z tabeli powyżej na zysk netto wpływa bardzo dużo innych wyników finansowych i tu kryje się słabość całego współczynnika C/Z. Sam zysk netto nie zawsze odzwierciedla prawdziwą kondycji spółki. Może być często zawyżony i zaniżony także zawsze należy szukać przyczyn dlaczego zysk rośnie lub spada.

Obliczenia:

Wiemy już wszystko, aby świadomie policzyć ten współczynnik po raz pierwszy. Poniżej wyliczenia dla spółki Tauron na dzień 20.03.2015:

C/Z = Cena akcji (aktualna) * ilość akcji / Zysk netto

C/Z = 4,74zł *  1 752 549 394 szt. / 1 146 443 kPLN = 7,25

Objaśnienia:

* Dane do obliczeń:    Sprawozdanie finansowe: „Jednostkowy raport roczny Tauron Polska Energia S.A. za 2014 rok.”

Cena akcji: Cena akcji Tauron z dnia 20.03.2015r – 4,74zł

Ilość akcji: Sprawozdanie finansowe *

Zysk netto: Sprawozdanie finansowe * - zysk netto oczywiście roczny lub w przeliczeniu na roczny jeśli dysponujemy sprawozdaniem za okres inny niż 1 rok. Należy być świadomym, że wyniki roczne są audytowane przez biegłego rewidenta i mogą być korygowana. Nie ma prawnego obowiązku przeprowadzać audytów wyników kwartalnych więc są one mniej wiarygodne i istnieje możliwość manipulacji tymi wynikami. Dlatego też lepszym wyjściem jest czerpanie danych z raportów rocznych i wykonanie korekty jeśli taka się pojawi.

Jeszcze jedna ważna uwaga: Niektóre spółki podają ujemny zysk (stratę) w nawiasach lub na czerwono bez znaku ” - ” Należy na to uważać szczególnie w przypadku, gdy mamy sprawozdanie finansowe wydrukowane w wersji czarno-białej. Podstawiając stratę czyli ujemny zysk otrzymujemy współczynnik ujemny i polecam gorąco zapomnieć o tej spółce w danym momencie.

Powracając do obliczonego wskaźnika możemy go porównać z wyliczeniami na znanych serwisach:

http://www.money.pl – 7,25
(http://www.money.pl/gielda/spolki-gpw/PLTAURN00011.html - Blok: "Wskaźniki: Tauron Polska Energia SA (TPE)" )

http://www.bankier.pl – 7,00
 (http://www.bankier.pl/inwestowanie/profile/quote.html?symbol=TAURONPE - Blok: "Wskaźniki giełdowe")

http://www.stockwatch.pl –  7,01
(http://www.stockwatch.pl/gpw/tauronpe,wykres-swiece,wskazniki.aspx - Blok: "Wskaźniki finansowe" Kroczące C/Z)

Wniosek: Współczynniki bywają inne niż rzeczywiste, aktualne współczynniki i warto policzyć je samemu przed zakupem konkretnych akcji. Oczywiście różnice nie są znaczne więc do wstępnej analizy nie liczyłbym tego współczynnika.

Interpertacja:

Wskaźnik C/Z powinien być porównywany ze wskaźnikiem branżowym i wyznaczonym dla innych spółek, lub do wskaźnika tej samej spółki w przeszłości. Po porównaniu dopiero możemy mówić czy współczynniki jest niski czy wysoki.

Zmienność współczynnika jest bardzo duża ponieważ zmiana ceny jest codzienna. Zyski zmieniają się  wg danych ze sprawozdań finansowych spółki.

Należy pamiętać, że wskaźnik uwzględnia dane historyczne a cena akcji jest zawsze odzwierciedleniem oczekiwań co do przyszłych wyników finansowych spółki. W przypadku oczekiwań wzrostów rentowności i zysków spółki współczynnik będzie się zwiększał im większe są oczekiwania wzrostów zysków. Zasada ta również działa w drugą stronę. Jeśli prognozowane są spadki zysków spółki współczynnik będzie niski.

Wniosek jest bardzo prosty: Niski współczynnik C/Z nie oznacza zawsze dobrej okazji inwestycyjnej. Używając tego współczynnika należy zawsze oszacować stabilność zysków w perspektywie kilku lat.

Istnieje jeszcze jeden czynnik wpływający na współczynnik C/Z i są to nastroje giełdowe. Podczas hossy współczynniki będą znacznie wyższe niż podczas bessy i w takiej sytuacji sprawa jest bardzo prosta. Należy kupować jak najwięcej dobrych akcji podczas bessy, gdy wiele spółek jest mocno niedowartościowanych. O tym jak ocenić wartość spółki napisze w jednym z kolejnych postów.

Z mojej strony to wszystko na temat współczynnika C/Z.